“Dữ liệu dân cư có ý nghĩa rất quan trọng để xác thực, kết nối các dữ liệu, khai thác phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, hướng tới mục tiêu người dân chỉ khai báo thông tin một lần với cơ quan Nhà nước trong thực hiện các thủ tục hành chính. Thực hiện tốt điều này sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho đất nước, góp phần tiết kiệm, chống lãng phí, tạo thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp”- Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an đã nhấn mạnh tại cuộc Đối thoại Chuyển đổi số - VietNam On trên Đài Truyền hình VTC1.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc tại cuộc đối thoại
Tận tụy, sáng tạo của hàng vạn cán bộ, chiến sỹ
Ngày 1/7/2021, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an xây dựng trong thời gian khẩn trương, quyết liệt chính thức được vận hành với 17 trường thông tin của 98,7 triệu công dân Việt Nam được số hóa. Dữ liệu dân cư được xem là dữ liệu gốc, là một trong các tài nguyên quan trọng nhất, giá trị nhất của một quốc gia khi mà các hoạt động chuyển đổi số gắn với mọi hoạt động của người dân, lấy người dân là trung tâm. Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được triển khai quyết liệt trong năm 2021, dù chịu ảnh hưởng ít nhiều của dịch bệnh COVID-19, qua đó thể hiện nỗ lực lớn của Bộ Công an, thật sự tạo dấu ấn cho người dân, xã hội. Từ cơ sở dữ liệu quan trọng này, Bộ Công an đã cấp mã số định danh cá nhân cho 100% công dân, đồng thời đã triển khai thu nhận hơn 60 triệu hồ sơ cấp căn cước công dân (CCCD) có gắn chip điện tử với nhiều ưu điểm nổi bật cho công dân.
Nhìn lại dấu mốc này, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết, trong gần 2 năm qua, có thể nói lực lượng CAND đã triển khai một cách bài bản, quyết liệt và nhiệt huyết để xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, kết hợp với sản xuất, cấp CCCD. Đây là những công việc chưa có tiền lệ, với khối lượng công việc rất lớn và có nhiều khó khăn, trở ngại; nhưng với sự quyết tâm của toàn lực lượng 2 dự án đã về đích đúng tiến độ, đúng cam kết của Bộ Công an với Chính phủ, người dân và xã hội.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc, có rất nhiều bài học kinh nghiệm đã được rút ra từ chiến dịch này, từ công tác chỉ huy, chỉ đạo quyết liệt; sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của các bộ, ban ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp; sự đồng tình ủng hộ của người dân... Nhưng điều đáng nhớ nhất, theo đồng chí Thứ trưởng, đó là tinh thần trách nhiệm và sự tận tụy, sáng tạo, cống hiến của hàng vạn cán bộ, chiến sỹ Công an trên khắp mọi miền của cả nước không quản ngày đêm, khó khăn, vất vả để thực hiện nhiệm vụ thu thập, cập nhật, chỉnh sửa dữ liệu dân cư, cấp CCCD... Tất cả đều cùng nhau thống nhất nhận thức, hành động: "Chúng tôi coi đây là “trách nhiệm và danh dự” của lực lượng CAND, để phục vụ nhân dân, phát triển đất nước trong thời kỳ mới"- Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nêu rõ, Bộ Công an cũng đã nhận được sự chung tay góp sức của người dân và các doanh nghiệp. Đây là một trong những nội dung quan trọng để Bộ Công an hoàn thành xây dựng Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Hệ thống sản xuất, cấp và quản lý CCCD.
Có thể nói, người dân trên khắp cả nước đã rất nhiệt tình tham gia cung cấp thông tin, tham gia làm CCCD không quản ngày đêm, ủng hộ giúp đỡ lực lượng Công an hoàn thành nhiệm vụ. Các doanh nghiệp công nghệ thông tin như: VNPT, Tecapro, Gtel ICT... đã tư vấn và triển khai nhiều giải pháp công nghệ để bảo đảm nguyên tắc xuyên suốt của hệ thống là “hiện đại, đồng bộ, bảo mật cao, tránh lãng phí”. Đến nay, Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được xây dựng bảo đảm theo đúng các tiêu chí nêu trên, sẵn sàng cao nhất phục vụ người dân và xã hội.
Đề án 06 xác định 7 quan điểm chỉ đạo lớn
Ngày 6/1/2022, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức kí, ban hành Quyết định số 06/QĐ-TTg phê duyệt “Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030” (Đề án 06). Tiếp sau "tài nguyên gốc cho chuyển đổi số"… Đề án có phạm vi và tầm ảnh hưởng rộng tới đa ngành, địa phương và lĩnh vực.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh, Đề án 06 của Chính phủ đã xác định 7 quan điểm chỉ đạo lớn; các mục tiêu hướng tới 5 nhóm tiện ích cụ thể là: (1) Ứng dụng dữ liệu dân cư phục vụ giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến, trong đó ưu tiên hàng đầu là 25 thủ tục thiết yếu liên quan đến người dân; (2) Ứng dụng phục vụ phát triển kinh tế, xã hội; (3) Ứng dụng phục vụ xây dựng công dân số; (4) Hoàn thiện hệ sinh thái phục vụ kết nối, khai thác, bổ sung làm giàu dữ liệu dân cư; (5) Ứng dụng phục vụ chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo các cấp. Tương ứng với đó là danh mục 52 nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương với các mốc thời gian hoàn thành rất cụ thể.
Tấm thẻ toàn năng của CCCD
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho hay, theo lộ trình của Đề án 06, các thông tin công dân sẽ dần được tích hợp trên thẻ CCCD gắn chíp điện tử, cùng với ứng dụng VNEID sẽ giúp người dân chỉ sử dụng duy nhất thẻ CCCD thay thế nhiều giấy tờ khác để thực hiện các giao dịch với các cơ quan Nhà nước, bảo đảm chính xác và thuận tiện. Hiện nay, Bộ Công an đã kết nối với dữ liệu bảo hiểm xã hội và công dân có thể sử dụng thẻ CCCD gắn chíp điện tử để khám bệnh bảo hiểm tại các cơ sở y tế. Theo lộ trình, các thông tin về y tế, giấy phép lái xe, thẻ tín dụng, an sinh xã hội... tiếp tục được nghiên cứu, tích hợp để thực hiện các yêu cầu đa dạng của người dân trên các lĩnh vực.
Ngoài ứng dụng nổi bật với thẻ CCCD gắn chip, mới đây, ngày 25/2, Bộ Công an đã thực hiện cấp thêm tài khoản định danh điện tử cho người dân thông qua cấp CCCD, điều này giúp gia tăng thêm tiện lợi cho người dân khi giao dịch dịch vụ hành chính công trên môi trường online. Trao đổi về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngoc cho biết, việc triển khai cấp tài khoản định danh điện tử cho công dân sẽ mang lại nhiều tiện ích thiết thực cho người dân khi thực hiện các dịch vụ công trực tuyến và thực hiện các giao dịch điện tử.
Bộ Công an đang xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định về định danh và xác thực điện tử (hoàn thành trong tháng 5/2022), tạo cơ sở pháp lý để người dân sử dụng định danh điện tử trên các lĩnh vực; đồng thời, ngành Công an đang triển khai cấp định danh điện tử cho công dân trên phạm vi toàn quốc, trước mắt ưu tiên cấp cho những người làm CCCD, nhóm đối tượng học sinh, sinh viên, giáo viên, những người được hưởng chính sách an sinh xã hội... để xác thực phục vụ ngay các kỳ thi sắp tới và việc triển khai các gói an sinh xã hội của Chính phủ.
Bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc khẳng định, vấn đề bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống và bảo vệ dữ liệu cá nhân là một trong những nội dung quan trọng, xuyên suốt mà Bộ Công an luôn quan tâm chỉ đạo quá trình xây dựng và vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trong điều kiện khoa học công nghệ phát triển như hiện nay, đây là một thách thức không nhỏ. "Chúng tôi đã có những giải pháp, quy trình rất cụ thể được quán triệt thực hiện nghiêm túc từ Trung ương tới cơ sở; các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an cũng thường xuyên theo dõi, triển khai các giải pháp để thực hiện tốt các yêu cầu này"- Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết thêm.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nêu rõ, tinh thần chính của Đề án 06 là tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc và quyền lợi của người dân, lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm. Vì vậy, Bộ Công an sẽ trước sau như một, bám sát tinh thần này, làm một cách quyết liệt theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Tổ công tác triển khai đề án do đồng chí Bộ trưởng Bộ Công an làm Tổ trưởng cùng lãnh đạo một số bộ, ngành tham gia. Tổ công tác sẽ làm việc trực tiếp với các bộ, ngành, địa phương để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.